Cắt tóc máu là một phong tục phổ biến ở Việt Nam, theo đó khi em bé sơ sinh đạt đến một độ trưởng thành nào đó, người nhà sẽ tiến hành cắt tóc cho các bé, tục gọi là cắt tóc máu. Thực ra, tục lệ này xuất phát từ đâu, hãy cùng Tocdep.vn tìm hiểu.
Thế nào là tóc máu?
Tóc máu được cho là lớp tóc đầu tiên hình thành từ khi đứa trẻ còn là bào thai trong bụng mẹ. Ở một số trẻ đó là lớp tóc tơ, rất óng mượt. Một số em bé khác, khi chào đời đã có một mái tóc đen nhánh, dày và mềm mượt. Đặc điểm này phụ thuộc vào gen di truyền và lượng canxi mà bà mẹ hấp thụ trong quá trình mang thai.
Khi nào thì cắt tóc máu?
Thời điểm chọn để cắt tóc máu phụ thuộc vào quan điểm của từng gia đình và của mỗi địa phương khác nhau. Có người chọn đầy tháng để cắt, có người chờ trẻ đủ 6 tháng, có nơi lại chờ trẻ thôi nôi xong mới cắt tóc máu.
Những người chọn đầy tháng để cắt tóc máu cho em bé cho rằng, qua tháng đầu tiên, nếu em bé phát triển khỏe mạnh, nghĩa là đã qua được mọi kiêng cữ với ma quỉ làm hại, thì thủ tục cắt tóc máu là để chứng tỏ em bé đã chính thức trở thành một thành viên trong gia đình, hòa nhập vào cuộc sống mới, chấm dứt thời kỳ còn hoài thai trong bụng mẹ.
Có quan niệm này là do người Việt có cách tính tuổi theo Âm lịch, thời gian 9 tháng 10 ngày nằm trong bụng mẹ được coi là một đời sống, cho nên, khi đứa trẻ sinh ra, bản thân nó đã mang trong mình số tuổi được tính bằng quãng thời gian nằm trong bụng mẹ.
Còn những người quan niệm nên cắt tóc máu sau 6 tháng đầu tiên hoặc sau khi thôi nôi là do khi đó đứa trẻ đã cứng cáp, thóp trên đỉnh đầu cũng đã liền, chọn cắt tóc máu để cho tóc mới mọc dài, suôn đẹp theo nếp.
Tại sao phải cắt tóc máu?
Tóc máu sau khi cắt xong, thường được gói lại trong một túi vải, người nhà sẽ đem thả xuống sông, suối…với quan niệm cho mọi sự được mát mẻ, hanh thông. Ngày nay, một số bà mẹ trẻ còn giữ lại một ít tóc máu của con làm kỷ niệm.
Giải thích cho việc tại sao phải cắt tóc máu cho trẻ sơ sinh, nhiều người cho rằng: Hành động này giống như việc đốt vía cho trẻ, cắt tóc máu là thể hiện trẻ đã chấm dứt thời kỳ trong bào thai, bước ra cuộc sống bên ngoài. Giống như con sâu chui ra khỏi kén thoát xác thành con bướm.
Trong thực tế, khoa học cho rằng tóc máu sẽ tự rụng đi sau một thời gian để cho lớp tóc khác mọc lên. Cho nên việc cắt tóc máu không quá cần thiết, trừ trường hợp một số em bé tóc quá rậm và dày, gây ngưa ngáy, khó chịu cho da khi thời tiết nóng bức.